ATEŞPARE

Muallim Naci’nin şair kimliğinin edebi çevrelerde geniş yankı bulmasını sağlayan şiir kitabı. Muallim Naci’ye şiir alanındaki ilk şöhretini sağlayan Ateşpare’nin içerisinde tamamı aruz vezniyle yazılmış 53 şiir yer almaktadır.
Şairin basılan üçüncü şiir kitabı olan eser, mesnevi şeklinde yazılmış bir tevhid ve Said Paşa’ya ithaf edilmiş bir kasideyle başlamaktadır. Klasik Türk edebiyatındaki divanlarda yer alan kasidelerin hilafına Muallim Naci’nin kaleme aldığı kaside şekil bakımından yenilikler taşır. Şiir kitabının girişinde yer alan bu özgün tavır Ateşpare’de yer alan diğer şiirlerin de niteliği hususunda okura fikir vermektedir. Muallim Naci, Ateşpare’de şekil bakımından olduğu kadar muhteva bakımından da birtakım yenilikler denemiştir. Ateşpare’de muhteva itibariyle Naci’nin seyahatleri ve aldığı görevler esnasında gezip gördüğü Ege, Balkanlar ve bilhassa Anadolu’ya ait izlenimleri ve duyguları yansıtan şiirler yer alır. Ateşpare içerisinde yer alan “Kebûter”, “Şâm-ı Garîban”,”Dicle”, “Feryâd”, “Nusaybin Civarında Bir Vadi”, “Avcı” gibi şiirler Naci’nin şiirinde muhteva bakımından yeni ve özgün şiirler olarak anılmaktadır. Naci’nin şiirlerinin ekseriyetinde yer alan hüzün duygusuyla beraber şairin tabiatı kavrama ve şiire aktarma çabası dikkat çekmektedir. Tanpınar, Naci’nin Ateşpare’de yer alan şiirlerindeki tabiat tasvirlerini ve küçük olayları hikaye etme başarısını takdir eder ve şairin bu yönünün Şinasi’nin şiir dilini sadeleştirme yönündeki gayretinin devamı sayılabileceğini ifade eder. Ateşpare’nin diğer önemli yönü ise Naci’nin yerleşmiş kanaatin aksine Batı edebiyatına olan alaka ve çalışmalarını göstermesidir. 1242